Ulusal Hububat Konseyi (UHK) ile Şanlıurfa Ticaret Borsası iş birliği ile Şanlıurfa’da “2019 Yılı Hububat Sektörel Değerlendirme Paneli’ni gerçekleştirildi. Panelde, stratejik ürün olan buğdayda ekim alanlarının azaldığının altı çizilerek, sürdürülebilir bir hububat tarımı için nitelikli ve stratejik üretimin esas alınması gerektiğine dikkat çekildi.
UHK 2019 HUBUBAT PANELİ ŞANLIURFA’DA YAPILDI
Medeniyetin, tarımın, buğdayın ilk başladığı yer olarak kabul edilen Göbeklitepe’nin bulunduğu Şanlıurfa’da gerçekleştirilen panele; Şanlıurfa Valisi Abdullah Erin, Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Zeynel Abidin Beyazgül, TOBB Ticaret Borsaları Konsey Başkanı Hüseyin Çevik, Şanlıurfa Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Kaya, Karatay Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bayram Sade, TMO Genel Müdür Yardımcısı Cihan Soyalp, Ulusal Hububat Konseyi Başkanı Özkan Taşpınar, Tarım ve Orman Bakanlığı, Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü,Tarla ve Bahçe Bitkileri Daire Başkanı Ercan Türktemel, Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu Başkanı Eren Günhan Ulusoy, Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Başkanı Ülkü Karakuş, Türkiye Ürün İhtisas Borsası Genel Müdürü Ali Kırali, İK Tarım Üssü Başkanı İsmail Kemaloğlu, civar borsa başkanları, akademisyenler, UHK Yönetim kurulu üyeleri, üreticiler, sanayiciler ve çok sayıda tarım paydaşı katıldı.
KAYA: SORUNLAR ÇÖZÜME KAVUŞTURULMALI
Panelin açılış konuşmasını yapan Şanlıurfa Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Kaya, “Hem çiftçimizin sorunlarını hem ekim alanları sorularını ortak bir şekilde çözüme kavuşturmak, ilimiz, ülkemiz, çiftçimiz, sanayicimiz, tüccarımız açısından sektörü daha ileriye götürebilmek için yapılması gerekenleri yetkili kişilerle, hocalarla burada tartışacağız. Sektörde hem enerji bakımından hem de sulanma bakımından sıkıntılar yaşanıyor. Bunların çözüme kavuşturulması, Bakanlığın bu noktası desteklerini arttırması gerekmektedir. Ayrıca çiftçinin girdi maliyetleri yüksek. Bu noktada neler yapılabileceğini toplantı sonunda öneriler şeklinde hazırlayıp Bakanlığa ileteceğiz” diye konuştu.
TAŞPINAR: DESTEKLEMELER ARTTIRILMALI
UHK Başkanı Özkan Taşpınar, buğdayın yoğun bir üretiminin sağlanabilmesi için desteklerin arttırılması gerektiğine dikkat çekti. Havza bazlı destekleme modelinin mutlaka çalıştırılması gerektiğini ifade eden Taşpınar, şunları söyledi: “Arz güvenliğinin olmadığı bir ortamda tüketicinin korunmasından ve gıda güveliğinden bahsedilemez. Buğday ekim alanlarında görülen düşüş, gıda güvenliği açısından önemli riskler oluşturmaktadır. Bu nedenle tüketiciyi ve üreticiyi koruma rolünün dengelenmesi ve psikolojik sınırların ötesinde gerçekçi yaklaşımlar ortaya konulması gerekmektedir. Hükümetimizin geçen dönem açıkladığı alım fiyatlarının ve verilen desteğin arttırılacak olmasıyla hububattan kaçışın bu sezon duracağını hatta bir miktar artacağını tahmin ediyoruz. Buğdaya verilen ve yıllardır aynı kalan 5 kuruşluk desteğin 10 kuruşa çıkarılması çok olumlu bir yaklaşım olarak değerlendirilmiş ve takdirle karşılanmıştır. Ancak hissedilir bir etki oluşturması için desteklerin bölgesel olarak yeterli yağış altında, sulu/ kurak farklılıklar ve maliyetler dikkate alınarak yeniden ele alınması ve kurak alanlarda bu desteğin 25- 35 kuruş’a yükseltilmesi dezavantajlı olan bu bölgelerde buğday üretiminin sürdürülebilirliği açısından hayati öneme sahiptir. Biz istiyoruz ki mamul madde ihracatı karşılığı buğdayın tamamını ya da daha fazla kısmını yurt içinden karşılayalım.”
Tarım arazilerimiz de çok önemli dereceler de bir daralma meydana gelmektedir” diyen Taşpınar, “Bu, sadece inşaat yapmakla daralmıyor, sel felaketleri ve arazinin ekilemez duruma gelmesi gibi problemlerin de yaşanması arazilerin daralmasına neden oluyor. Nüfus oranı sürekli artış gösterirken, tarım arazileri de buna karşı azalıyor. İlerideki süreçte milletin karnını doyurabilmesi için kesinlikle betonlaşmanın karşısında durmalıyız. Bu konu ile ilgili Bakanlığımız birinci sınıf tarım arazilerinde inşaatların yapılmaması için önlem alıyor” ifadelerini kullandı.
ÇEVİK: NİTELİKLİ VE STRATEJİK ÜRETİM ESAS ALINMALI
“Ülkemiz açısından ise tarım arazilerimizin yüzde 75’ini kaplayan hububat ürünleri, bitkisel ve hayvansal üretimimizin omurgasını oluşturmaktadır” diyen Çevik, şunları kaydetti: “Ancak hububat üretimimizde riskli bir durum mevcuttur. Özellikle buğday üretiminden kaçış endişe oluşturacak boyutlara doğru gitmektedir. 2018-2019 ekim sezonunda buğday ekim alanları % 3 dolayında azalarak, üretim 19 milyon ton seviyelerinde kaldı. Artan nüfusu, gıda güvenliğini ve tohumluk miktarını da dikkate aldığımızda ülkemiz her yıl en az 20-21 milyon ton buğday üretmek zorundadır. Üreticiyi buğday ekimine yeniden yönlendirmek için desteklemeler başta olmak üzere yeni teşviklere ihtiyaç vardır. 2020 yılı itibariyle tarıma ayrılan kaynakların toplamı 33,4 milyar TL. Tarım sektörü açısından önemli olan bu kaynağı verimli kullanmaktır. Sürdürülebilir kendini yenileyen bir destekleme modeli oluşturulmalı, planlamalar yapılmalıdır. Ülkemizde buğdayda esas sorun üretim değil, kalite sorunudur. Bu olgunun çözümü ancak tüm tarım paydaşlarının birlikte hareket etmesiyle mümkündür. Kalitenin temelinde nitelikli tohumluk kullanımı da önem arz etmektedir. Verim ve kaliteyi olumsuz yönde etkileyen süne, hastalık ve yabancı otla mücadele sürdürülmelidir. Verimliliği arttıran, maliyetleri düşüren ve ekonomik ölçekte üretim yapma imkanı sunan arazi toplulaştırması da hızlandırılmalıdır.”
“Sürdürülebilir bir hububat tarımı için nitelikli ve stratejik üretim esas alınmalıdır” vurgusu yapan Çevik, sözlerini şöyle tamamladı: “Tarım sektörü de aynen sanayi sektörü gibi kendisini rekabete hazırlamak zorundadır. Unutmamak gerekir ki; tarımın ihmalinin sonucu, dışa bağımlılıktır. Tarımın anavatanı olarak ‘Büyük ve Güçlü Türkiye’ hedefiyle Cumhuriyetin 100. Yıldönümü olan 2023 yılına yaklaşırken, gıda güvenliği ve pazarlaması ile küresel bir güç olmalıyız.”
TÜRKTEMEL: TARIM ŞURASI FAYDA GETİRECEK
Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü,Tarla ve Bahçe Bitkileri Daire Başkanı Ercan Türktemel, Tarım Şurası’nda alınan kararların uygulanacağını belirterek, Bakanlığın tarımsal üreticinin her zaman yanında olduğunu ve bütçe çerçevesinde en yüksek oranda destek verdiğini ifade etti.
Moderatörlüğünü KTO Karatay Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bayram Sade ve UHK Başkan Yardımcısı Yaşar Serpi’nin yaptığı panele konuşmacı olarak; Türkiye Un Sanayiciler Federasyonu Başkanı Eren Günhan Ulusoy, Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Başkanı M. Ülkü Karakuş, Türkiye Ürün İhtisas Borsası Başkanı Ali Kırali, İK Tarım Üssü İsmail Kemaloğlu, TMO Genel Müdür Yardımcısı Cihan Soyalp, , UHK Danışma Kurulu Üyesi Prof. Dr. Süleyman Soylu, Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İrfan Özberk, Şanlıurfa Ticaret Borsası Adına Prof. Dr. Turan Binici katıldı.
Toplantı sonunda hazırlanan “2019 Hububat Sektörel Değerlendirme Paneli” Sonuç Raporu kamuoyu ile paylaşılmıştır.
